‘Leiders beseffen niet altijd hun effect’

Young Captain Sarike van Wette: ‘Leiders beseffen niet altijd hun effect’

Geschreven door: Karin Swiers
Bron: MT/Sprout 

Sarike van Wette (37), winnaar van de Young Captain Award 2023, staat voor netbeheerder Liander in het hart van de energietransitie. 'Leidinggeven is mooi en ingewikkeld vak. Het gaat om meer dan alleen, hé Henk, leuk dat je er bent.'

Vanochtend heeft ze op de gong geslagen en daarmee de Amsterdamse beurs geopend: Sarike van Wette, winnaar van de Young Captain Award 2023. De directeur Onderhoud & Storingen bij netbeheerder Liander, onderdeel van Alliander, wordt daarbij omringd door collega’s van verschillende afdelingen.

Een van de mensen die haar een kleine twaalf jaar geleden binnen zagen komen als managementtrainee, pinkt op dat moment een klein traantje weg uit zijn ooghoek. ‘Hij zag nog altijd de Sarike van toen. Ik was zo normaal gebleven, zei hij’, vertelt ze tegen MT/Sprout.

Waar ze toen het verschil mee maakte, namelijk haar oprechte nieuwsgierigheid naar de mensen, zit er nog altijd in. Ondertussen heeft ze 1150 mensen in haar team, van monteurs tot managers. Samen zorgen ze ervoor dat het licht brandt en de huizen warm zijn in Nederland, dag en nacht. Van Wette staat zo in het hart van de energietransitie.

Meer impact maken met leiderschap
Ze heeft gisteravond bij de uitreiking nog aan de bomvolle zaal in Paleis het Loo gevraagd of iedereen wel ‘zijn of haar maximale invloed pakt om impact te maken’. Ze merkt dat leiders nog niet altijd beseffen hoeveel effect ze kunnen hebben.

Van Wette vindt het belangrijk dat leiders ‘voorbij hun eigen korte termijn succes denken en bijdragen aan het grotere geheel.’ Al houdt ze er zelf ook wel van om met haar voeten in de klei te staan, ze heeft nooit de ambitie gehad ‘om one of the guys te zijn’.

‘Dat heeft ook heel veel risico’s als je naar leidinggeven als vak kijkt. Voor je het weet ben je met ze aan het meepraten en daardoor kun je heel veel onveiligheid creëren. De kunst is dat je op de zakelijke as blijft, maar wel in verbinding met je mensen.’

De mensen blijven zien
Vind je leidinggeven een vak?  ‘Ja, dat vind ik echt. Een heel mooi vak, omdat het over mensen gaat, maar ook een ingewikkeld vak. Leidinggeven gaat voor mij over drie dingen: je weet wat er speelt, je kiest of je handelt of niet en je bent zelf het beste voorbeeld dat je kunt zijn.’

‘Ik zeg altijd tegen nieuwe leidinggevenden in mijn club: “Het gaat om meer dan alleen, hé Henk, leuk dat je er bent.” Je snapt de inhoud van het werk en je kent je mensen. Ook hoe ze er thuis bij zitten en of ze van Thais of Chinees eten houden.’

‘Dat is waar ik echt voor sta. Ik denk dat ik een warme leider ben vol ambitie. Een koel hoofd, maar een warm hart. Goede keuzes maken, maar wel altijd de mens kunnen zien. Dat is niet aangeleerd leiderschap, dat is echt wie ik ben.’

Kwetsbaarheid tonen
Natuurlijk heeft ze onderweg inmiddels veel bijgeleerd. ‘Een belangrijke persoonlijke les is dat leider zijn niet alleen maar krachtig betekent. Gisteravond werd ik nog om mijn kwetsbaarheid geprezen, terwijl ik daar best nog wel werk aan heb gehad.’

‘Dat zat er altijd al, dat voelde ik ook wel, maar om nu te vertellen wat ik spannend vind, dat zat er niet. Ik was meer bezig om die powerhouse te laten zien. Wat ik ook heb geleerd: gelijk hebben, is niet gelijk krijgen.’

‘Al kun je snel doorzien wat er nodig is, daar ambitieus op zijn en snelheid willen maken, dat betekent nog niet dat we het gaan doen. Het gaat echt over hoe je anderen aanzet tot ontwikkeling, hoe je van daaruit beweging creëert. Daarna kun je wel snelheid maken.’

Het recht om erop terug te komen
Kun je je wel kwetsbaar opstellen in zo’n technische omgeving? ‘Ik heb dat ook een tijdje aanzienlijk minder gedaan. Maar achter elke job zit gewoon een mens. Ik benoem dat ook in pittige of strenge gesprekken.’

‘Zo van “goh het is wel oncomfortabel hé, dat wij hier in dit pittige gesprek zitten”. Dat vinden mensen vaak ongemakkelijk, maar ook wel lekker, want de spanning gaat er een beetje uit. Het is mijn ervaring dat het werkt.’

‘Ik heb zelf ook in overleggen gezeten waar ik me helemaal niet serieus genomen voelde, omdat ik vrouw was, te jong en niet technisch. Dat ik later ook wel eens dacht, gebeurde dit nu echt? Ik ben een vrij ad rem type, dus ik reageer altijd wel, maar dan eerder vanuit stoerheid dan vanuit kwetsbaarheid.’

‘Daarom heb ik nu de afspraak met mezelf: je hebt altijd het recht om erop terug te komen. Ik maak dan de ander duidelijk wat dat met mij deed.’

Combinatie met het moederschap
Waarin wil je je nog ontwikkelen als leider? ‘Mijn thema dit jaar is doseren en vertragen. Nog minder zelf hard werken.’ De combinatie met het moederschap van drie jonge kinderen en een topbaan is ook niet eenvoudig. Hoe hou je dat vol?

‘Er zit niet zoveel verschil zit tussen Sarike thuis en Sarike op het werk. Het is wat het is, dus het kost me niet zoveel energie om mezelf te laten zien in mijn werk. Ik organiseer ook mijn balans, al lukt dat niet altijd.’

‘Ik spendeer gericht tijd aan mijn kids en dansen is mijn uitlaatklep. Ook zit ik twee keer per week op de yogamat. Met yoga voel ik weer: hoe zit ik er zelf eigenlijk bij?’

Energie krijgen van mensen
Zijn mensen voor jou dan vermoeiend of krijg je er energie van? ‘Allebei. In de basis krijg ik energie van mensen. Zelfs van de grootste horken, ik denk dan: “toch er is iets wat jou beweegt waardoor jij dat gedrag laat zien”. Dat vind ik fascinerend.’

‘Maar ik ben ook een mens die heel goed alleen kan zijn. Dat is iets wat niet veel mensen van mij weten. Ik kom heel sociaal over, dat ben ik ook best wel, maar als ik zou moeten kiezen tussen Sarike even in de groep of Sarike even alleen, dan zou ik sneller voor het laatste kiezen.’

‘Dat heeft ook wel iets met zelfstandigheid en autonomie te maken, ik ben daar comfortabel in. Ik kan gewoon in mijn eentje uit eten gaan, of een nacht weg in een hotel, dan ga ik echt voor mezelf.’

Incasseren hoort erbij
Van de eenzaamheid aan de top heb jij dus geen last. ‘Jawel, dat voel ik ook, maar eenzaamheid is nog iets anders dan alleen zijn. Eenzaamheid zit voor mij veel meer in het feit dat ik als enige de eindverantwoordelijke ben.’

‘Je hebt bovendien van alles te incasseren. Je bent het positieve boegbeeld, maar ook het negatieve. Er zijn genoeg mensen die alles van mij vinden aan de negatieve kant. Ik maak bijvoorbeeld echt een punt van de vrouwenzaak.’

‘Daar wordt dan heel negatief op gereageerd. Maar dat sterkt me dan ook wel weer in mijn missie. Meer vrouwen in leidinggevende posities, dat moet er nu gewoon van komen. Dat geklets over ze zijn er niet, of ze willen niet, of weet ik veel wat. Allemaal gelul, het gaat gewoon niet snel genoeg.’

Verbinden is een missie
‘Ik vind ook dat we veel meer mensen met een migratieachtergrond op leidende posities moeten hebben. Dat is iets waar ik zelf heel intensief mee bezig ben. Ook in mijn management heb ik te organiseren dat we een afspiegeling zijn van de maatschappij.’

‘Mijn missie in de organisatie is: hoe verbind je nu de top en de werkvloer? Hoe houden we het een beetje behapbaar en simpel met elkaar? Zeker als het gaat over de energietransitie. Voor je het weet zitten we in conceptuele vergezichten en hebben we geen idee meer waar het over gaat.’

‘Het gaat er gewoon over dat we heel veel kabels en leidingen in de grond moeten doen. Dat betekent dat de straat opengaat, dat is irritant en vervelend. Zo praktisch is het dus ook. Er zijn honderden mensen in Nederland die daar dag en nacht voor klaar staan.’

Ceo worden
Op naar de toekomst. Heel wat winnaars van de Young Captain Award worden ceo. Is dat ook iets voor jou? ‘Dat was ook een vraag van de jury. Ik wil wel ceo worden, omdat het de plek is waar je veel impact kunt maken en verantwoordelijkheid mag dragen.’

‘Maar ik wil me dan wel inzetten voor iets wat er maatschappelijk echt toe doet. Als we geen energie hebben, dan functioneert de maatschappij niet, dat is waar ik elke dag voor opsta.’